کت و شلوار دوزی سرخرود

کت و شلوار دوزی سرخرود

کت شلوار یا در فارسی افغانستان دِریشی^[۱] مجموعه‌ای از البسه است که از یک نوع پارچه ساخته می‌شوند، و معمولاً اقلاً از یک کت و یک شلوار تشکیل می‌شود. کت شلوار بیزنس که منشأ آن بریتانیاست رایج‌ترین نوع کت شلوار غربی است. کت شلوار را به‌طور سنتی اغلب با یک پیراهن یقه دار و یک کراوات می‌پوشند.

کت و شلوار داماد

میزان رسمی بودن، فصل و محل جشن عروسی در انتخاب کت و شلوار دامادی تأثیرگذار است. با توجه به این عوامل، داماد ۲ انتخاب کلاسیک خواهد داشت:

1. 1. تاکسیدو: برای عروسی‌های رسمی مناسب است. تاکسیدو کلاسیک معمولاً با کمربند، یقه برگردان و کروات ابریشمی (و یا ساتن) پوشیده می‌شود.
   2. کت و شلوار ۳ تکه رسمی: داماد با انتخاب این نوع کت شلوار می‌تواند بین سنت و مدرنیته توازن برقرار کند. این نوع کت شلوار شامل کت، شلوار و جلیقه است که با توجه به تنوع بالای رنگ و پارچه، امکان استفاده در هر نوع مراسم عروسی و هر فصلی را دارد.^[۳]

کت و شلوار دوزی سرخرود

کت و شلوار دوزی سرخرود

خاستگاه اولیه کت و شلوار کجاست؟

اولین کت و شلوار را مربوط به کشور آلمان می‌دانند و طبق اطلاعات به دست آمده از ظاهر آن کت چهارخانه و شلوار کوتاه تا بالای قوزک پا بود و اسم این نوع کت و شلوار به «زیزو» مشهور بوده است.

امروزه ‌‌بیشتر مردمان جهان، پوشاک کهن خود را به دلیل دست و پاگیر بودن کنار گذاشته‌اند و اکنون پوشاکی را بر تن می‌کنند که هم زیبا و هم راحت باشد. با وجود این، برخی از پوشاک‌ کهن به دلیل آن که در همان روزگاران کهن دو ویژگی زیبایی و راحتی را با خود داشته‌اند همچنان ماندگار شده‌اند و خواهان دارند.

کت و شلوار دوزی سرخرود

در این میان یکی از پوشاک‌های کهن ایرانی، یعنی کت و شلوار، نه تنها تا روزگار ما برجای مانده بلکه تبدیل به پوشاکی جهانی شده است و در بیشتر همایش‌های سیاسی، ورزشی، علمی و فرهنگی، پوشاک رسمی به شمار می‌آید.

کت و شلوار دوزی

در یکی از کتاب‌های روت ترنویل کاکس، از پژوهشگران برجسته تاریخ پوشاک که با عنوان «تاریخ لباس» به فارسی ترجمه شده، دو نوآوری ایرانیان در پوشاک را یادآور شده است؛ نخست این‌که ایرانیان باستان، زیر بالاپوش خود، پیراهن و شلوار زیر و جوراب می‌پوشیدند و دوم این‌که بالاپوش‌های دراز ایرانی جای خود را به کتی داد که روی شلوار پوشیده می‌شد و بی‌گمان ایران خاستگاه کت و شلوار استاندارد امروز مردان است.

کت و شلوار دوزی سرخرود

شواهد بسیاری نشان می‌دهد که شلوار از عناصر اصلی پوشاک ایرانیان بوده و در فرهنگ‌ها و تمدن‌های دیگر از جمله آشوریان، بابلیان و یونانیان وجود نداشته است. در نقوش طاق بستان و بشقاب‌های نقره‌ای باقی‌مانده از دوره ساسانی کتی کوتاه دیده می‌شود که نشانگر آن است که پادشاهان، گاهی از یک کت کوتاه با آستین بلند استفاده می‌کرده‌اند.

کت و شلوار دوزی

این کت جلو باز بوده و بلندی آن تا زیر سینه می‌رسید و با دکمه‌ای دایره‌ای‌شکل در جلوی سینه بسته می‌شد. دور سینه و یقه نیز مزین به نوارهای زیبا بوده است. علاوه بر آثار به دست آمده، نوشته‌های تاریخ‌نگاران یونانی مانند هردوت نیز بازتاب‌دهنده این نوآوری ایرانی ا‌ست.

کت و شلوار دوزی سرخرود

یونانی‌ها ایرانیان را به‌دلیل پوشیدن شلوار به‌سخره می‌گرفتند و حتی هنگامی‌که اسکندر شیفته پوشاک ایرانی شد از پوشیدن شلوار سر باز زد. در زمان اشکانیان شلوار و بالاپوش‌های آستین‌دار تن‌پوش مرسوم در سراسر خاور نزدیک شد. نمونه‌ای از شلوار و پیراهن این دوره را در پیکره فلزی‌ یک سردار اشکانی می‌توان دید که در موزه ایران باستان نگهداری می‌شود.

کت و شلوار دوزی

شلوار شاید نه به شیوه امروزی، اما همواره در فرهنگ و در دوران مختلف حکومت‌های ایران وجود داشته و اغلب حتی مورد استفاده زنان نیز قرار می‌گرفته است. پیش از ورود اسلام به ایران، شلوارها عموما شلوارهای تنگ و چسبانی بودند که با چکمه و به‌منظور سوارکاری و جنگاوری مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

کت و شلوار دوزی

بعد از اسلام این شلوارها تغییر شکل دادند و شبیه‌تر به شلوارهای کردی امروزی گشتند و بالاپوش‌ها نیز جای خود را با قبا عوض نمودند.

کت و شلوار دوزی

این نوع پوشش که در دوران قاجار نیز بسیار متداول بود پس از سفر ناصر‌الدین‌شاه به اروپا با ویژگی‌های غربی در‌آمیخت. به‌گونه‌ای که وی قبایی در بر می‌کرد که بلندای آن به زانو می‌رسید و تا حدی شبیه به کت‌های امروزی بود تا آنجا که پولاک تاریخ‌نویس انگلیسی در مورد پوشش شاه چنین نقل می‌کند که: «شاه نیمه اروپایی و نیمه ایرانی لباس می‌پوشد.»

کت و شلوار دوزی سرخرود

کت و شلوار دوزی سرخرود

کت و شلوارهای امروزی

پوشاک ایرانی طی سال‌های اولیه سلسله پهلوی، به‌طور کلی شبیه به پوشاک دوره قاجاریه بود که اختلافات میان اقوام، روستاها، مناطق و نیز طبقات اجتماعی را منعکس می‌ساخت.

کت و شلوار دوزی

در اواخر قرن نوزدهم میلادی تلاش‌های شایانی جهت تغییر پوشش از سوی مقامات حکومتی صورت گرفت. مخصوصاً پس از انقلاب مشروطه که بسیاری از مردان به خارج سفر کرده بودند، پوشش اروپایی و پوشیدن کت و شلوار، پاپیون و کراوات را به شیوه و سبک و سیاق امروزی پذیرا شدند.

نکته:

یونانی‌ها ایرانیان را به‌دلیل پوشیدن شلوار به‌سخره می‌گرفتند و حتی هنگامی ‌که اسکندر شیفته پوشاک ایرانی شد، از پوشیدن شلوار سر باز زد حالا پس از گذشت سالیان کت و شلوار وارد عرصه رقابت مد پوشاک گشته و سالیانه صدها کت و شلوار با رنگ‌های متنوع و خاص سلیقه‌های مختلف در دنیا به عرصه تولید می‌رسد.

کت و شلوار دوزی

برندهای بزرگ و جهانی در ارائه طرح‌ها و مدل‌های جدید از یکدیگر پیشی می‌گیرند و بازیگران و خواننده‌های مشهور را برای تبلیغات و عرضه محصول خود به‌یاری می‌طلبند.

کت و شلوار دوزی

در ایران نیز هرچند بازار رقابت و تولیدات کت و شلوار به اندازه کشورهای غربی رایج نیست، با این حال در سال‌های اخیر شاهد ظهور برندهای شناخته‌شده و ایرانی بسیاری چون وستا، چامه‌پوشان، هاکوپیان، ایکات، مهدی و ایران پوشاک هستیم. این برندها عموماً از کیفیت مطلوبی برخوردارند و براساس خواست و سلیقه مردان ایرانی به بازار عرضه می‌گردند.

کت و شلوار دوزی سرخرود

مردان ایرانی، کت و شلوار مد‌ جهانی

آزاده یاسمن‌نبی‌زاده، طراح پارچه و لباس، در مورد ظهور کت و شلوار به شیوه امروزی در ایران می‌گوید: «به روایتی کت و شلوار به شیوه امروزی از دوره صفوی رواج یافته است. نظریه‌ای وجود دارد مبنی بر این که نقاشی‌های رضا عباسی در آن دوران این مطلب را عیان می‌کنند که سبک پوشش مردان، به نوعی پوشش غربی ایرانی شده است.

کت و شلوار دوزی

با این حال آن چه مسلم است کت و شلوار با سبک و سیاق غربی از دوره رضاخان و به‌ دلیل علاقه‌ای که وی به تجددگرایی داشت وارد ایران شد. متأسفانه باید اذعان داشت با آن‌که به‌وجود آمدن کت و شلوار‌های امروزی ریشه در فرهنگ غنی ایران دارد، ما هیچ رد پایی از ریشه ایرانی لباس مردانه در آن نمی‌یابیم.

کت و شلوار دوزی

در صورتی‌که ما می‌توانیم با بازگشت به ریشه‌های فرهنگی و تمدن ایرانی روح جهانی را در لباس مردانه زنده کنیم و در عوض آن‌که پذیرای طرح‌های کشورهای دیگر باشیم، تبدیل به تولیدکننده طرح‌های اصیل و متفاوت گردیم و برای رسیدن به این امر، نیاز به فرهنگ‌سازی داریم. باید فرهنگ‌سازی جمعی و عمومی صورت بپذیرد تا طعم و سلیقه ایرانی‌ها تغییر یابد.